Na de bevalling komt het moment waarop je de baby op jouw buik gelegd krijgt. Ondertussen gaat er nog van alles gebeuren. Natuurlijk het doorknippen van de navelstreng, de apgar-score, de baby wordt gewogen, gemeten en gecontroleerd op reflexen, de nageboorte wordt geboren en we vertellen wanneer je de eerste borstvoeding geeft. Het tijdstip van geboorte wordt vastgelegd. Natuurlijk gaan we in dit artikel ook in op vragen, waar vooral vrouwen die voor het eerst moeder worden mee zitten. En dan is er ook nog de geboorteaangifte en het versturen van de geboortekaartjes.
De eerste zorg gaat meteen uit naar de baby
Doorknippen navelstreng
Tegenwoordig is het doorknippen van de navelstreng het eerste moment waarop de vader actief mag deelnemen. Op het moment dat de navelstreng niet meer klopt wordt de navelstreng afgebonden en doorgeknipt. Omdat er geen zenuwen in de navelstreng zitten is dit niet pijnlijk voor de baby. Het stukje dat overblijft noemt men het navelstompje. Zorg ervoor dat het navelstompje schoon en droog blijft. Dit navelstompje gaat indrogen, verschrompelen, verkleuren en binnen een aantal dagen er vanaf vallen. Het gaatje dat overblijft is de navel en kun je zien als een litteken.
Apgarscore: test om te zien of met de baby alles in orde is
De baby wordt meteen na de geboorte gecontroleerd op vijf punten. Voor elk punt kan de baby twee punten scoren. Een baby die het goed doet zal dus negen of tien punten scoren. De baby wordt gecontroleerd op:
- De ademhaling
- De hartslag
- De kleur
- De spierspanning
- Het reactievermogen
Meteen na de geboorte zal de verloskundige hier al naar kijken. Vaak hebben ouders dit niet eens in de gaten maar de score vijf minuten na de geboorte is het belangrijkste. Uiteraard zal de verloskundige er alles aan doen om een baby in een zo goed mogelijke conditie te brengen bij een minder hoge apgarscore.
Meten en wegen, reflexen en tijdstip van geboorte
De baby wordt gewogen en opgemeten. Ook een aantal reflexen zullen worden gecontroleerd. Het tijdstip van de geboorte wordt door de verloskundige onthouden.
Nageboorte van de placenta
Na de geboorte van de baby heeft de placenta geen functie meer en zal het lichaam verlaten. Dit zal zo’n 10 minuten tot een half uur na de geboorte van de baby gebeuren. De baarmoeder moet hard aanvoelen en zich goed samentrekken. Dit is nodig om de placenta (moederkoek) af te voeren. Gebeurt dat niet dan kan het zijn dat je een prikje krijgt om het samentrekken van de baarmoeder te bevorderen.
De verloskundige controleert de placenta en de navelstreng. Ben je in het ziekenhuis bevallen dan verdwijnt de nageboorte bij het medisch afval. Maar ben je thuis bevallen dan vertelt de verloskundige hoe je de moederkoek kunt opruimen.
Eerste borstvoeding
Vaak zoekt de baby zelf de borst op en geeft aan te willen drinken. Zo niet dan wordt er naar gestreefd de baby in het eerste uur na de geboorte aan te leggen voor zijn eerste borstvoeding. Hierbij zal de kraamverzorgster helpen. Zij zal de baby temperaturen, verzorgen en aankleden. Ben je in het ziekenhuis bevallen dan wordt er daar natuurlijk voor gezorgd.
Zorg voor de moeder na de bevalling
Wanneer je tijdens de bevalling bent ingescheurd of geknipt zal de wond worden gehecht. De verloskundige beschikt ook over verdoving voor de pijn bij het hechten. Tijdens het plassen kan de wond pijnlijk zijn. Tip: vul een fles met lauw water en laat dit tijdens het plassen over je heen lopen. Dit verzacht de pijn.
De verloskundige zal nog een keer de baarmoeder controleren. Als je de kans wil krijgen om ooit je eigen baarmoeder te voelen dan is nu het moment daar. De verloskundige kan je helpen met voelen. Voel jij je eigen goed dan zou je je nu kunnen gaan douchen. Zorg wel dat er iemand bij je in de buurt is voor het geval je duizelig wordt of wankel op je benen staat. Schrik niet als je grote stukken bloedstolsels verliest.
Op het moment dat de situatie rustig is en alles onder controle is vertrekt de verloskundige en neemt de kraamverzorgster het over. Zij zorgt voor het welzijn van moeder en kind.
De verloskundige zal de eerste dagen nog wel contact houden. Bijzonderheden worden door de kraamverzorgster doorgegeven aan de verloskundige.
Aangifte doen van de geboorte
In Nederland moeten ouders binnen drie dagen aangifte doen van de geboorte van hun kind. Dat doe je in de plaats waar je kind geboren is, bij de burgerlijke stand. Wanneer de ouders niet in staat zijn om de aangifte te doen dan moet iemand dat doen die bij de geboorte aanwezig is geweest. Lees meer informatie over aangifte geboorte in Nederland.
Geboortekaartjes versturen
Tijdens de zwangerschap hebben jullie als het goed is al geboortekaartjes uitgezocht en de enveloppen geschreven en voorzien van een postzegel. Nu is het tijd om de tekst (naam) door te geven aan de drukker zodat de geboortekaartjes kunnen worden gedrukt. Daarna is het een kwestie van de geboortekaartjes versturen en kunnen jullie het blije nieuws wereldkundig maken.
Vragen en antwoorden waar vooral vrouwen, die voor de eerste keer bevallen zijn, mee zitten
“Wanneer mag je in bad na de bevalling?”
Zolang het bloeden niet is gestopt betekent dat, dat de baarmoeder (de wond van de placenta) nog niet is genezen. In deze periode bestaat er dus kans op een infectie door bacteriën. Wacht met in bad gaan tot het bloeden een aantal dagen is gestopt.
Waarom heb ik last van haaruitval na zwangerschap?”
Het is niet ongewoon dat na ongeveer 6 maanden na de geboorte de moeder last krijgt van extra haaruitval. Tijdens de zwangerschap schommelt de hormoonhuishouding. Waarschijnlijk merken vrouwen dat zij tijdens de zwangerschap een mooie volle bos haren hebben. Normaal gesproken verliest elk mens elke dag haren maar tijdens de zwangerschap kan het gebeuren dat vrouwen juist minder haar verliezen. Nu de hormoonhuishouding na de bevalling weer langzaam maar zeker terugkeert naar het normale zal dat bij sommigen ook merkbaar zijn door extra haarverlies. In veel gevallen komt het na verloop van tijd allemaal weer goed. Om haaruitval tegen te gaan zijn er verschillende middelen te verkrijgen.
Pas op: niet alle middelen zijn veilig voor vrouwen die in de vruchtbare periode van hun leven zitten.Wat je zelf kunt doen is zorgen voor voldoende rust, gezonde voeding en stress vermijden.
“Afvallen na bevalling mag dat?”
Veel vrouwen zullen merken dat na de bevalling hun figuur veranderd is. Dat is niet zo vreemd als je bedenkt dat je buik in negen maanden tijd flink is opgerekt. Misschien is het ook niet realistisch te denken dat iets wat zo uitgerekt is in no time weer hetzelfde is. Dat vergt tijd.
Geef je lichaam de tijd om te herstellen, dit kan net als bij een zwangerschap ook 9 maanden duren. Een streng dieet of flink gaan lijnen kun je voorlopig beter vermijden. Zeker in het geval je borstvoeding geeft is afvallen door middel van lijnen of een dieet niet verstandig.
Wat je wel kunt doen? Zorg voor gezonde en gevarieerde voeding en gezonde snacks tussendoor. Drink 2 liter vocht per dag maar vermijd suikerhoudende dranken en koolzuurhoudende dranken. Neem voldoende fruit. Zorg voor voldoende lichaamsbeweging. Wacht met intensief sporten tot 2 maanden na de bevalling. Zwemmen, fietsen en wandelen kan geen kwaad.
“Wanneer krijg ik weer de menstruatie na bevalling?”
Niet iedereen is hetzelfde en datzelfde geldt voor de menstruatiecyclus die na de bevalling weer op gang gaat komen. Bij de één duurt dat 6 weken en bij de ander kan het 3 maanden duren. Ook hier spelen hormonen en of je wel of geen borstvoeding geeft een rol.
Wanneer je borstvoeding geeft dan kan het zelfs enkele maanden duren voordat je weer ongesteld wordt. Na de bevalling zal er wel bloedverlies zijn maar de samenstelling is vaak anders. Dit noemen we kraamvloed. Deze kraamvloed bestaat uit bloed, restanten van de placenta en slijm. Na enkele dagen verandert deze kraamvloed naar een witte kleur. Deze uitscheiding kan tot 6 weken na de bevalling plaatsvinden. Gebruik in deze periode geen tampons maar maandverband. Zo krijgt de inwendige wond de kans om te genezen en verminder je het risico op een infectie.
Pas op: wanneer je voor je gevoel abnormaal lang blijft vloeien. Het is mogelijk dat er een restje van de placenta is achtergebleven. Ga in dat geval naar je huisarts.
“Wanneer mag ik weer vrijen na bevalling?”
Het is raadzaam te wachten met seks totdat de rode, bruine afscheiding is gestopt. De baarmoeder heeft tijd nodig om te genezen en zo voorkom je een infectie. Aangeraden wordt om 6 weken te wachten.
Als je niet het risico wilt lopen om meteen weer zwanger te worden, vrij dan veilig want er zullen altijd uitzonderingen zijn van vrouwen die wel meteen in een menstruatiecyclus terecht komen na een zwangerschap. Besef dat de éérste eisprong 2 weken vóór de menstruatie plaatsvind en je dus zwanger kunt worden voordat je weer voor het éérst na de bevalling menstrueert.
Niet alle anticonceptie pillen zijn geschikt als je moedermelk geeft. Overleg met je huisarts of gebruik andere voorbehoedsmiddelen.
